Zomertijd en de effecten op je gezondheid: ‘Het maakt ons ziek’
Komend weekend gaat de klok een uur vooruit en is het weer zomertijd. Veel mensen doen daar luchtig over, terwijl anderen een paar weken van de leg zijn. Feit is dat het verschuiven van de tijd wel degelijk invloed heeft op je gezondheid en slaap.
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is de zomertijd minder goed voor de volksgezondheid dan de wintertijd. Tijdens de wintertijd (standaard tijd) komt de zon vroeger op. Dit sluit beter aan bij het bioritme van de mens, blijkt uit een internationaal literatuuronderzoek van het RIVM. Hierbij is gekeken naar verschillende slaap- en gezondheidsaspecten.
De gezondheidseffecten van zomertijd
Maar er is veel meer onderzoek gedaan en eigenlijk alle wetenschappers komen tot dezelfde conclusie: tijd om te stoppen met deze waanzin. Lees ook het interview met de Amerikaanse chronobioloog Martha Merrow, voorzitter van het Institute of Medical Psychology aan de Ludwig Maximilians University in München. “Er is geen twijfel over mogelijk dat het ons ziek maakt”, zegt ze onder meer. Vier aangetoonde (volks)gezondheidseffecten op een rij.
1. Slaap
Zomertijd en wintertijd rotzooien met je slaapritme, een potentieel probleem voor mensen die al een slaapgebrek hebben. Dat concludeert Phyllis Zee, hoogleraar neurologie, directeur van het Centrum voor Circadiane en Slaapgeneeskunde en het hoofd van de afdeling Slaapgeneeskunde aan de Feinberg School of Medicine, Northwestern University in Chicago.
Een Amerikaans onderzoek onder tieners wees uit dat ze in de week na de overschakeling naar zomertijd ongeveer 2,5 uur minder sliepen dan de week ervoor. Veel van hen haalden volgens deze studie nooit de volledige inhaalslag in de daaropvolgende zes maanden.
2. Meert hartinfarcten
Uit een onderzoek van de University of Colorado in Denver blijkt dat er na de invoering van de zomertijd opvallend veel hartaanvallen plaatsvinden, vooral op de eerstvolgende maandag. Mensen keren weer terug naar hun basisrisico op een hartaanval na de wintertijd. Andere onderzoeken bevestigen dit.
“Dat verhoogde risico in verband met de tijdverandering is vooral relevant voor mensen die al kwetsbaar zijn vanwege een bestaande hartaandoening”, voegt de Amerikaanse cardioloog Barry Franklin daaraan toe tegenover Associated Press.
3. Verstoring van je bioritme
In 2007 hebben wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen, in samenwerking met de Ludwig Maximilians-Universiteit te München, de effecten van de klok verzetten op de biologische klok van de mens bestudeerd. Daarbij zijn slaap- en activiteitritmes bestudeerd. In deze studie werd gesuggereerd dat het uur verschil van grote invloed zou kunnen zijn op de biologische klok van mensen. Andere onderzoeken laten ook zien dat de zomertijd je biologische klok verstoort.
4. Meer auto-ongelukken
Veel verschillende onderzoeken linken het begin van de zomertijd met een korte piek in auto-ongelukken. Bij waakzaamheidstests worden in deze periode tevens slechte prestaties neergezet. Beide effecten zijn volgens wetenschappers het gevolg van een gebrek aan slaap.
Dag van de Slaap: 5 tips voor een goede (of betere) nachtrust
De druk om te stoppen met zomertijd en wintertijd wordt steeds groter. In 2019 ging het Europees Parlement al akkoord met het beëindigen van de omschakeling vanaf 2021. Lidstaten moeten vervolgens zelf bepalen wat de nieuwe standaardtijd wordt. Een definitief besluit is er echter nog niet.