Alrik de Jong Reizen 27 jul 2021, 14:41

Leestijd: 5 minuten

Hoe is het op ‘s werelds meest afgelegen eiland tijdens de pandemie?

Je kunt er nu natuurlijk niet naartoe, maar ook zonder een pandemie is dit vulkanische stipje in de Atlantische Oceaan schier onbereikbaar. Tristan da Cunha is ‘s werelds meest afgelegen bewoonde eiland en heeft iets meer dan 250 bewoners. Meer dan een jaar lang was het eiland vrij van COVID-19, nu zit het eiland uit voorzorg in quarantaine. Hoe het op deze ruige plek in tijden van corona?

Op zo’n 2.000 kilometer ten westen van Kaapstad ligt de archipel Tristan da Cunha, waarvan het gelijknamige eiland als enige bewoond is. Negen keer per jaar kun je het meeste afgelegen bewoonde eiland op aarde bezoeken met een vissersboot. Dan kun je er wekenlang vogels en walvissen spotten en als je extreem ervaren bent, is surfen een optie. Daar is het ook wel mee gezegd wat betreft toerisme.

‘s Werelds meest afgelegen eiland is volledig gevaccineerd

De laatste jaren stopt er ook drie keer per jaar een cruiseschip, waardoor de ‘populatie’ dan tijdelijk meer dan vertienvoudigd wordt. Maar de eilandraad besloot op 9 maart 2020, tijdens het uitbreken van de pandemie, deze schepen niet meer toe te laten. Niet veel later werd besloten iedere individuele bezoeker van het eiland te weren. Nog altijd is Tristan da Cunha gesloten voor bezoekers. En belangrijker: alle bewoners zijn vrij van corona. Ondanks die zeldzame status zijn de mensen daar wel bereid zich te laten vaccineren. In april 2021 leverde HMS Forth een lading Oxford/AstraZeneca-vaccins voor de hele bevolking.

De bereidwilligheid tegenover vaccins is begrijpelijk en niet geheel onverstandig. Net iets voor de wereldwijde uitbraak van COVID-19 werd ‘s werelds meest afgelegen bewoonde eiland getroffen door een griepepidemie, vermoedelijk overgekomen van de laatste boot die het eiland bezocht. Hierdoor was het kleinschalige zorgstelsel van Tristan da Cunha al overbelast. Denk er maar niet aan wat het coronavirus had kunnen veroorzaken.

Even paniek, tot 29 juli in quarantaine

Vorige week was het even schrikken. Vissersboot MFV Edinburgh kwam aan met zes passagiers, waarvan na een test twee personen besmet bleken te zijn met COVID-19. De passagiers, inclusief twee terugkerende eilandbewoners, gingen direct in quarantaine. Na een aantal dage waren ze allemaal negatief getest, maar dat weerhield de volledig gevaccineerde bevolking er niet van drastische maatregelen te nemen.

“Het eiland is uit voorzorg in isolatie gegaan. Op zondag is de kroeg gesloten en zijn er geen kerkdiensten. De winkel is ook gesloten en iedereen die iets wil kopen, moet contact opnemen met het winkelpersoneel dat het aan hun poort zal bezorgen. We verwachten dat de quarantaine tot 29 juli duurt, dus op 30 juli is de terugkeer naar normaliteit”, aldus de eilandraad op 21 juli in een statement.

Leven op het corona-vrije Tristan da Cunha

Volgens de laatste cijfers leven er zo’n 250 mensen op Tristan da Cunha en die wonen allemaal in Edinburgh-of-the-Seven-Seas. Deze plaats ligt aan de noordkant, het enige gedeelte van het eiland dat enigszins vlak is. De bewoners vormen een hechte gemeenschap die bestaat uit negen families met de familienamen Glass, Swain, Green, Rogers, Hagan, Collins, Squibb, Repetto en Lavarello. Mocht je hier woonplannen hebben, dan moet je van iedere volwassene op het eiland toestemming krijgen.

De gezinnen op op het extreem afgelegen eiland bezitten bezitten een gelijke hoeveelheid land. Hetzelfde geldt voor het vee, in de vorm van twee runderen en zeven schapen per gezin. De inkomsten zijn voor iedere volwassene gelijk. Er is één politieagent als ordehandhaver, maar deze vervult ook andere taken op het eiland. De inwoners leven voor een groot deel zelfvoorzienend. Op de graslanden heeft het vee alle ruimte om te grazen en op de akkervelden worden groenten en aardappelen verbouwd. Uiteraard is er voldoende vis.

Zorg

Medicijnen moeten natuurlijk wel van het vaste land komen. Die komen een paar keer per jaar mee via een vissersboot vanuit Zuid-Afrika, samen met post, boodschappen en eventuele bezoekers. Dat het zorgstelsel waarschijnlijk niet tegen het coronavirus bestand was geweest, bleek wel uit een longvirusinfectie in 2007, waardoor veel bewoners van Tristan da Cunha werden geveld. Dit haalde het nieuws, nadat een arts om hulp had gevraagd wegens een tekort aan medicijnen.

‘s Werelds meest afgelegen eiland heeft sinds 1942 een ziekenhuis. Op 9 juni 2017 werd het nieuw gebouwde en uitgebreide Camogli Healthcare Centre in gebruik genomen. Een paar lokale verpleegkundigen staan hier twee internationale artsen bij. Het ziekenhuis bestaat uit een wachtruimte, een kamer voor spoedeisende hulp, spreekkamers, operatiekamer, röntgenkamer en kamers voor gebitsbehandeling. De uitrusting bestaat uit twee draagbare röntgenapparaten en een nood-trolley met een ECG-apparaat en defibrillator. Goed geregeld voor zo’n kleine bevolking, maar was niet voldoende geweest bij een uitbraak van corona.

Vogels, walvissen en een extreem ruige zee

Tristan de Cunha is niet zonder reden het meest afgelegen bewoonde eiland ter wereld. Met een extreem ruige zee, dito weersomstandigheden en een grotendeels 600 meter hoge rotskust is het vulkanische eiland schier onbereikbaar. Maar áls je er eenmaal bent, ervaar je een manier van leven zoals dat nergens anders ter wereld voorkomt. En je hebt dan wekenlang de tijd (tenzij je via een cruiseschip komt) om de meest bijzondere vogels, walvissen en andere dieren te spotten.

Op het afgelegen eiland vind je belangrijke kolonies zeevogels, waarvan sommige alleen op Tristan de Cunha broeden. Rond het eiland zwemmen de meest uiteenlopende soorten walvissen en dolfijnen, waaronder orka’s en potvissen. Om dit allemaal te ervaren, moet je het ervoor over hebben om vijf tot acht dagen zonder comfort mee te reizen op een vissersboot. Of nog erger: meevaren op een cruiseschip. Maar laat de bewoners, mens en dier, voorlopig maar even met rust.

Lees hier meer over de geschiedenis van het eiland. Bekijk ook de documentaireserie van VPRO uit 1997.

Meer reisinspiratie, als is het soms voor in de verre toekomst, vind je op deze overzichtspagina.