Koen Lorijn
Koen Lorijn Gezondheid 9 okt 2024
Leestijd: 4 minuten

Vergeet de Nutri-Score, zo herken je ultrabewerkt eten in de supermarkt

Leuk en aardig die Nutri-Score in de supermarkt, maar het zegt weinig over de gezondheid van producten. Je kunt beter letten op het aantal ingrediënten op verpakking. En maak gebruik van de Nova Classificatie. Kost iets meer tijd, maar het scheelt je heel wat ultrabewerkt voedsel.

Pas kortgeleden ingevoerd, maar al niet meer weg te denken uit de supermarkt: de Nutri-Score. Dit voedselkeuzelogo is bedoeld om consumenten een gezondere keuze te laten maken. Echter wordt het door veel consumenten volledig verkeerd begrepen. Het kan daardoor zijn dat je denkt iets gezond in huis te halen, terwijl dat eigenlijk niet zo is. Hoe zit dat?

Op 1 januari werd de score in Nederland ingevoerd. De overheid probeert hiermee bij te dragen aan het verminderen van overgewicht, zoals beschreven in het Nationaal Preventieakkoord. Om de Nutri-Score van een product te berekenen wordt gekeken naar verschillende positieve en negatieve onderdelen. Denk aan energie, eiwitgehalte, verzadigd vet en vezels. Voor elk onderdeel wordt een aantal punten gegeven en op basis van die punten krijgt het product z’n score. Van A tot E, donkergroen tot donkerrood. Tot nu toe vrij simpel toch? Maar wat mensen vaak niet weten, is dat het lettertje op zichzelf niet veel zegt over de gezondheid van het product.

Nutri-Score in supermarkt zegt weinig

Voedsel is lastig te vergelijken. Is een appel gezonder dan kwark? Is gezouten popcorn ongezonder dan chocolade? Doordat de producten een totaal andere samenstelling van voedingsstoffen hebben, kun je dat soms gewoon niet zeggen. Bij het ene product is het logisch dat er veel suiker in zit, terwijl dat bij een ander aangeeft dat er veel is toegevoegd. Om de Nutri-Score te berekenen worden daarom product-specifieke grenswaarden gebruikt. Dat betekent dus dat de score alleen bedoeld is om producten met andere producten in dezelfde klasse te vergelijken. Bijvoorbeeld: twee soorten pindakaas of twee verschillende diepvriespizza’s. Zou een diepvriespizza Nutri-Score A kunnen hebben? Ja. Maar waarschijnlijk ben je onderaan de streep toch gezonder uit met een maaltijdsalade met Nutri-Score B.

De Nutri-Score draagt bij aan het vergroten van kennis op gebied van voedingskeuzes. En dat is ontzettend belangrijk, want meer dan de helft van de Nederlanders heeft te kampen met overgewicht. Sterker nog: we staan hoog in de top 10 dikste Europese landen.

De overvloed aan ultrabewerkt voedsel speelt waarschijnlijk een grote rol in en de zwaarlijvigheid van Nederlanders. Naast dat consumenten door de score beter op de hoogte zijn, zorgt-ie er ook voor dat producenten hun producten aanpassen. Misschien was het je al opgevallen dat veel chipsfabrikanten recent de receptuur hebben veranderd. Als jij kunt zorgen dat jouw chips nét iets minder zout bevat dan die van je concurrenten en daardoor een betere score krijgt, dan is de keuze snel gemaakt toch? Al is niet iedereen daar even blij mee.

Ontwijk ultrabewerkt voedsel met Nova Classificatie

Je ontkomt niet aan ultrabewerkt voedsel in de supermarkt. Maar als die Nutri-Score geen goede indicator van gezondheid is, wat blijft er dan nog over om de goede keus te maken? Allereerst je gezonde verstand. Je weet zelf heus wel dat je beter niet alleen witbrood met chocopasta eet. Of dat verse groenten meestal beter zijn dan die uit een potje.

Categorie 1:
Onbewerkt of minimaal bewerkt voedsel (vers)
Categorie 2:
Bewerkte ingrediënten
Categorie 3:
bewerkt voedsel
Categorie 4:
ultrabewerkt voedsel
GroenteSuikerAlles uit blik (groente, fruit, vis)Frisdrank
FruitZoutGezouten of gesuikerde notenChips
Vers vleesAzijnBier, wijnSnoep, gebak, chocola
Verse visOlieGezouten en gerookt vleesSamengestelde vleesproducten als hamburgers
Pure yoghurtBoterKaasInstant soep
Dit is de Nova Classificatie

Twijfel je over een product? Dan doe je er goed aan de ingrediëntenlijst te bekijken. Als daar meer dan zeven ingrediënten op staan, vooral als ze niet uit te spreken zijn, dan is het waarschijnlijk al ultrabewerkt voedsel. Toch nog wat extra hulp nodig? Hier leggen we je alles uit over de Nova-Classificatie, een goede manier om ultrabewerkt voedsel te detecteren.

Schrijf je in voor Manners Weekly!

Elke vrijdag echte verhalen regelrecht in je mailbox.