Pim Jansen Uncategorized 2 mei 2018, 09:56

Leestijd: 4 minuten

12 mythes over je hersenen die iedereen kent, maar niet waar zijn

Zonder ledematen zoals je armen en benen kun je, met wat aanpassingen, prima leven. Zonder hersenen is het snel afgelopen. Alle lichaamsfuncties worden vanuit de grijze massa onder je hersenpan aangestuurd. Daarmee zijn de hersenen een essentieel onderdeel.

De hersenen verbergen echter ook nog talloze geheimen. Zo benut je onder normale omstandigheden ‘slechts’ 10% van je hersencapaciteit. Je geheugen vermindert naar mate je ouder wordt en alcohol zorgt ervoor dat je hersencellen afsterven. Klopt dat allemaal? We zetten even de bekende en minder bekende onwaarheden over je hersenen op een rij.

1. We gebruiken slechts 10% van onze hersencapaciteit

Het is waarschijnlijk de bekendste misopvatting over de hersenen. In feite gebruik je wel degelijk de volledige hersencapaciteit. Het is echter een complex orgaan waarbij de verschillende hersengebieden specifieke functies aansturen.

2. Mensen met veel hersenen zijn intelligenter

De omvang van je hersenen zegt niks over je intelligentie. Nagenoeg alle mensen beschikken over een gelijke hersenomvang. Die omvang bepaald dus zeker niet of iemand wel of niet intelligent is. Het heeft in feite meer te maken met het netwerk van de neuronen en de overdracht van informatie via die neuronen. Je intelligentie stimuleren is dus niet mogelijk, wel kun je via een aangepast voedingsschema de cognitieve eigenschappen versterken. Ook je levensstijl is hierop van invloed.

3. Je gebruikt of de linkse, of de rechtse hersenhelft

Er is geen enkele wetenschappelijk basis om te stellen dat sommige mensen de ene hersenhelft meer gebruiken dan de andere voor cognitieve functies. Taal wordt bijvoorbeeld voornamelijk beheerst door de linkerhersenhelft, maar het rechter gedeelte speelt ook een rol bij taalverwerking door ons in staat te stellen de emotionele intonaties van spraak te begrijpen, zoals het identificeren van sarcasme of het begrijpen van een grap.

4. Hersenschade is onomkeerbaar

Het herstel van een hersenbeschadiging na een blessure of ziekte kan een zware strijd zijn, maar in sommige gevallen is het mogelijk. De hersenen kunnen zichzelf in beperkte mate repareren of de functie van bepaalde hersendelen compenseren. Als een deel van de hersenen is beschadigd, is het niet uitgesloten dat andere delen van de hersenen de weggevallen functies proberen over te nemen. In uitzonderlijke situaties zijn de hersenen in staat om nieuwe hersencellen te laten groeien.

5. Een herinnering is een soort fotokopie

Je herinneringen zijn geen opgeslagen, vaststaande beelden. Je hersenen compileren als het ware de belevenis opnieuw. Herinneringen ‘leven’ in het zenuwnetwerk van de hersenen. Als er een gebeurtenis aan het geheugen wordt toegevoegd, voeg je in feite sporen toe. Hoe meer sporen een bepaalde herinnering omvat, hoe sterker de herinnering.

6. Alcohol zorgt ervoor dat hersencellen afsterven

Het is een van de bekendste misverstanden. Alcohol laat de hersencellen niet afsterven. Het overmatig nuttigen van alcohol tast echter wel de neuronen aan die verantwoordelijk zijn voor de communicatie tussen de afzonderlijke hersencellen. Dat beschadigde neuronen niet optimaal functioneren zal dus nu wel duidelijk zijn.

7. Er zijn vijf zintuigen

Er zijn vijf belangrijke zintuigen: zien, ruiken, horen, proeven en aanraken, maar er zijn veel meer manieren om de wereld om eens heen te ervaren. Er is de proprioceptie (weten hoe je lichaam is gepositioneerd), nociceptie (de pijnervaring), balans en het verstrijken van de tijd.

8. Je hersenen zijn van invloed op je persoonlijke capaciteiten

Het goed kunnen benutten van bepaalde vaardigheden is vaak en combinatie van hetgeen je hebt geleerd en de aanwezigheid van talent. Er is geen enkele wetenschappelijke basis om te stellen dat bepaalde hersengebieden betrokken zijn bij specifieke vaardigheden. Sommige mensen zijn nou eenmaal beter in het uitvoeren van bepaalde taken dan anderen.

9. Je hersenen blijven dezelfde omvang houden tot aan je overlijden

Net als je lengte en je gewicht kunnen de hersenen ook in omvang afnemen. Met name vanaf het veertigste levensjaar neemt de omvang van de hersenen met 1 tot 2 procent af. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de afzonderlijke hersencellen krimpen. Daarnaast hebben hersencellen niet het eeuwige leven en zullen sommige cellen ook afsterven.

10. Als in een coma terechtkomt, slaap je eigenlijk

Op de televisie ziet het er altijd ideaal uit: je ontwaakt uit een coma en je kan direct weer optimaal functioneren. De realiteit is heel anders. Mensen die net ontwaken uit een coma worden vaak geconfronteerd met een verlies van lichamelijke functies en dienen vaak een langdurig revalidatieproces tegemoet te gaan.

11. Het geheugen verslechtert bij het ouder worden

Ook al ben je geneigd om te denken dat je met het ouder worden ook hersencapaciteit verliest, echt correct is het niet. Doordat de hersenen wel ouder worden, is er wel sprake van een verlies aan snelheid als het aankomt op het verwerken van informatie. Bepaalde gebeurtnisen zullen minder snel opgeslagen worden. Met de juiste mate van geduld en herhaling werken de hersenen van een ouder persoon nog net zo goed als bij een jonger persoon. Soms zelfs nog beter!

<12. De hersenfunctie neemt af naar mate we ouder worden

De snelheid waarmee de hersenen informatie verwerken, neemt af naar mate we ouder worden, dit heeft dus niks te maken met het functioneren ervan. Dit proces begint over al eerder dan we denken, reeds vanaf het 24ste levensjaar is er sprake van enige achteruitgang en moeten we onze hersenen harder laten werken om er optimaal profijt van te hebben.