Felix Decavel Popular Science 28 feb 2023, 12:07

Leestijd: 2 minuten

Foto met 1 miljard sterrenstelsels leidt ons naar ‘dark side’ heelal

Zes jaar. Zo lang duurde het proces om ruim een miljard sterrenstelsels in eenzelfde afbeelding te proppen. Maar het resultaat rechtvaardigt de tijd. De foto is momenteel onze grootste landkaart van de kosmos.

Exact een maand geleden konden we met het blote oog een komeet aanschouwen die ons voor het laatste bezocht toen de Neanderthalers nog leefden. Maar het voorbijvliegende ruimtepuin is natuurlijk slechts een minuscule fractie van ons mysterieuze heelal. Wat als we de geheimen van de kosmos in eenzelfde afbeelding konden onderzoeken?

Die reusachtige taak viel op het bord van het Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI) die de invloed van donkere energie op de uitdijing van ons heelal onderzoekt. In totaal werden er drie telescopen gebruikt om de ruim 1 miljoen gigabyte aan data vast te leggen.

Foto met ruim een miljard sterrenstelsels

De afbeelding telt ruim een miljard sterrenstelsels over een gebied van 14.000 vierkante graden, ofwel de natuurkundige eenheid waarmee ons heelal en de hemel in kaart worden gebracht.

Om zo veel mogelijk in één afbeelding te proppen, moesten de onderzoekers gegevens van nabij-infrarode en zichtbare lichtgolven opnemen. Dat komt doordat verre sterrenstelsels vaak aan de rode kant van het spectrum verschijnen, doordat het heelal voortdurend uitdijt. Bovendien kunnen zij met de nabij-infrarode golflengte beter berekenen hoe lang het licht ervan nodig had om de aarde te bereiken.

De ‘dark side’ van ons heelal

De gigantische foto is gemaakt met de bedoeling het onderzoek naar donkere energie en materie te ondersteunen. Wetenschappers bestuderen deze onzichtbare krachten door sterrenstelsels te analyseren en na te gaan hoe zij interacties tussen objecten in de ruimte beïnvloeden. Uiteindelijk moet Abell 3.518 astronomen helpen om de samenleving een venster op de kosmos te bieden.

Word astronaut en ga zelf op ruimtereis met de afbeelding van DESI. Of check welke Nederlandse kaart ervoor zorgt dat wetenschappers op Antarctica plots een hoop meteorieten vinden.