Pim Jansen Gezondheid 8 aug 2022, 06:57

Leestijd: 4 minuten

Dit gebeurt met je lichaam in een vliegtuig (van stijgen tot landen)

In een Boeing 737-800 vlieg je gemiddeld 7 tot 12 kilometer boven de grond. Dagelijks vliegen er ruim 43.000 vliegtuigen rond de wereld met zo’n 2.6 miljoen reizigers aan boord. Maar wat doet dat eigenlijk met je lichaam, dat vliegen zo hoog in de lucht?

Er is een waslijst aan dingen die er met je lichaam gebeuren als je eenmaal zo hoog in de lucht bent. Hoe zit dat precies? We leggen het per stadium (van stijgen tot landen) uit. Zo kun je je voor je volgende vlucht extra goed voorbereiden. Of beter gezegd: een mooie stok achter de deur om minder te vliegen en Schiphol te mijden.

Stijgen

Als je eenmaal rustig in je stoel zit en de vliegveldstress voorbij is, begint het avontuur. Nu komt de stress van het zitten in een vliegtuig an sich bovendrijven. Het is en blijft altijd een beetje spannend.

Hoog in de lucht kun je flink uitdrogen. Tijdens een vlucht van 3 uren kun je wel 1,5 liter vocht verliezen. Hoe dat kan? Lucht op grote hoogte bevat minder water en zuurstof, vandaar de lage luchtvochtigheid in de cabine. Daardoor voelen je huid en ogen vaak droog aan na een lange vlucht. Just for the record: thuis is de luchtvochtigheid rond de 30 procent, in een vliegtuig kan het zakken tot wel 4 procent. Je merkt het, naast droge ogen, ook aan je oren, neusholtes en het slijm in je neus. Bacteriën kunnen zich dan makkelijker nestelen in je neus en zo wordt de kans op een verkoudheid groter.

Do: drink water, heel veel water.
Don’t: cafeïne (koffie en thee) en alcohol. Door deze drankjes droog je nog meer uit. En er is deze ranzige bijkomstigheid.

Tijdens de vlucht

Ben jij ook iemand die bij wijze van spreken al voor de take-off in slaap gedommeld is? Dat komt niet (alleen) door de drukte van thuis, jetlags of andere externe factoren. Nee, de oorzaak van je slaperigheid is het lage zuurstofgehalte in het vliegtuig. Daardoor kan je bloed minder zuurstof opnemen, waardoor je je slaperig voelt. Ook hoofdpijn en duizeligheid zijn mogelijke gevolgen van een laag zuurstofgehalte.

Last van een opgeblazen gevoel? Dat zou ook zomaar kunnen komen door de druk in het vliegtuig. Uit een onderzoek blijkt zelfs dat je een scheet in het vliegtuig niet moet inhouden, omdat het je opgeblazen gevoel kan verergeren en kan zorgen voor een verhoogde bloeddruk. Lekker laten gaan dus, next time, of even naar het toilet lopen misschien.

Een ander onderzoek laat ziet hoeveel bacteriën er op het uitklaptafeltje, de armleuning en op de vliegtuigstoel zitten. Wil je voorkomen dat je ziek wordt? Neem ze af met een antibacterieel doekje.

Do: probeer af en toe te bewegen om je bloedsomloop te bevorderen. Sta even op en ga weer zitten en beweeg je armen en benen.
Don’t: je scheet inhouden en te lang stilzitten.

Landing

Nu het vliegtuig eenmaal aan de landing is begonnen, kun je de pech hebben last te krijgen van je oren. Wanneer de druk in het vliegtuig verandert, kunnen je oren dicht ploppen. De lucht zal vanbinnen gaan drukken, wat voor tijdelijk gehoorverlies en pijn kan zorgen. Als je dit wil verhelpen, kauw dan op kauwgom of probeer te gapen. De lucht kan dan makkelijker door je oorbuis stromen tot er normale druk is.

Do: heb kauwgum bij de hand of koop bij de drogist een neusspray. Gebruik deze 30 minuten voor het stijgen en landen.
Don’t: dit bovenstaande vergeten.

Jetlag

Hoe onschuldig of aanstellerig een jetlag ook klinkt, het is een heuse lichamelijke toestand, ontstaan door een verstoord ritme. Het ergste wat er kan gebeuren is slapeloosheid, een verstoord ritme (ineens ben je bijvoorbeeld ‘s ochtends om 04.00 uur wakker) en daardoor kun je flink chagrijnig worden.

Do: vlieg in dezelfde tijdzone of draai mee met de tijdzone van de nieuwe bestemming om je lichaam zo snel mogelijk te laten wennen.
Don’t: slapen op onlogische uren op de nieuwe bestemming. Des te langer zal je lichaam moeten wennen.

De combinatie van bacteriën in het vliegtuig, je uitgedroogde status en een waarschijnlijk slechte nachtrust, maken je een stuk vatbaarder om ziek te worden. Gemiddeld blijken mensen 113 keer meer kans te hebben op een verkoudheid tijdens een vlucht dan normaal gesproken. Dus wees voorbereid.