Pim Jansen Voeding 22 jan 2024, 17:25

Leestijd: 4 minuten

7 Japanse geheimen die elk ‘gezond dieet’ overbodig maken

Van Japanners kun je veel leren, vooral over een traditionele gezonde levenswijze. Zeven Japanse geheimen voor een gezond leven, waarna je ieder zogenaamd ‘gezond dieet’ kunt vergeten.

Neem het begrip ‘geheimen’ met een korrel zout. Nee, niet letterlijk, want zout is helemaal niet nodig in de Japanse keuken. Miso volstaat. Feit is dat men in Japan, en dan met name op eilanden als Okinawa, ouder wordt dan op de meeste andere plekken ter wereld.

Japanse geheimen voor een gezond leven

En dat heeft deels te maken met de gezonde traditionele leefwijze wat betreft voeding. Als je gezond wil leven of overgewicht wil kwijtraken, krijg je van iedereen weer een ander ‘gezond dieet’ getipt. Dat is dus niet nodig als je de Japanse keuken omarmt.

1. De kracht van soep

In Japan wordt misosoep bij de meeste maaltijden geserveerd en dat wordt beschouwd als een van de belangrijkste bijdragen aan het gezonde dieet van Japan. Het drinken van misosoep bevordert de spijsvertering na de maaltijd en helpt bij het reinigen van je lichaam.

Misosoep bevat weinig vet en koolhydraten en veel eiwitten. Hoewel je traditionele ingrediënten zoals zeewier en tofu kunt gebruiken, kunnen deze gemakkelijk vervangen worden door groenten die in je koelkast liggen, zoals ui, wortel, spinazie en Chinese kool. Naast de voordelen voor de gezondheid geeft misosoep je ook langer een vol gevoel, waardoor je tussendoor minder snoept. Miso is overigens gefermenteerde sojabonenpasta.

2. Hara Hachi Bu (eet tot je 80% vol zit)

Er is een gezegde uit Okinawa in Japan dat zegt dat je moet eten tot je 80% vol zit. Oftewel: niet jezelf volledig volproppen, zoals het in de westerse cultuur nogal veel gebeurt, en dan vooral met verzadigde vetten.

In het Japans heet het fenomeen om jezelf slechts tot 80% vol te eten ‘hara hachi bu’. De redenering hierachter is dat de hersenen tijd nodig hebben om te merken dat de maag vol zit. Tijdens een reis door Japan heeft ondergetekende dit geleerd en met wisselende discipline gehandhaafd in Nederland.

3. Kleine porties

Daarop voortbordurend valt het in Japan ook op dat kleine porties de norm zijn. Thuis kun je rijst het beste uit een kleine kom eten om de portiegrootte onder controle te houden. Als rijst wordt geserveerd op een groot plat bord of in een te grote kom, eet je automatisch meer dan nodig. Kleine porties eten is beter voor je spijsvertering, en naar de mening van ondergetekende ook lekkerder.

4. Mottainai (geen voedsel verspillen)

Van jongs af aan wordt Japanners geleerd om voedsel te waarderen en niet te verspillen, zowel thuis als op school. Er heerst in Japan een cultuur om etensresten te hergebruiken, dus restjes van het avondeten worden gebruikt voor het ontbijt of de broodtrommel van de volgende dag. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat bewust met eten omgaan leidt tot een gezond dieet.

5. Rijst versus andere koolhydraten

Rijst is het heilige graan in Japan en Japanners kunnen het wel drie keer per dag eten, in plaats van bijvoorbeeld brood of gebakken aardappelen. Rijst wordt in vergelijking met aardappelen of brood vaak zonder boter gegeten of bereid, dus het bevat over het algemeen minder calorieën. Zilvervliesrijst in plaats van witte rijst is natuurlijk een nog gezondere optie.

6. Superfoods zijn doodnormaal

Het Japanse dieet zit vol met superfoods, waarvan we er hier in Nederland genoeg hebben, zoals 275 soorten zeewier. Japanners staan bekend om hun creatieve manieren om zeewier in de keuken te gebruiken. Maar je kunt het ook gewoon toevoegen aan een stoofpot, salade of broodrecept als je het in je dieet wilt opnemen.

Tegenwoordig kun je in supermarkten goede zeewierproducten kopen, die gemakkelijk thuis te gebruiken zijn. Groene thee is ook een krachtig onderdeel van het Japanse dieet, dankzij talloze gezondheidsvoordelen. Andere doodnormale superfoods in Japan zijn onder meer de paarse zoete aardappel, matcha, tsukemono (makkelijk zelf te maken ingelegde groenten), daikon en tofu.

7. Waardering van seizoensgebonden en lokale producten

De laatste jaren is er een groeiende waardering voor het belang van lokale en seizoensgebonden producten. Net als in Nederland zijn er vier seizoenen in Japan, en Japanners kijken traditiegetrouw uit naar de seizoensproducten die elk seizoen brengt.

Ook de traditionele Japanse keuken genaamd ‘washoku’ is gebaseerd op het gebruik van seizoensgebonden en lokale producten. Als je begrijpt waar je voedsel vandaan komt en in welk seizoen het gegeten kan worden, leidt dat tot een gezondere levensstijl voor zowel jezelf als het milieu.

Alles komt samen in Ichiju Sansai

Dit alles komt samen in Ichiju Sansai, het ‘geheime gezonde Japanse maal’ waar geen gezond dieet uit een boekje tegenop kan. Het gerecht staat ook bekend als ‘Eén Soep Drie Gerechten’ en bestaat uit de onderstaande componenten.

• Gohan – Kom gestoomde rijst
• Shiru mono – Kom (miso)soep
• Okazu – Hoofdgerecht (meestal bestaande uit vis, sashimi of vlees) en twee bijgerechten (een combinatie van gestoofde of geroerbakte groenten, tofu en vlees)
• Kuono mono – bijgerecht van ingemaakte groenten

Lees hier de variaties binnen Ichiju Sansai en hoe je die zelf maakt.