Interview | Jonas Smulders over zijn Netflix-film: ‘Kunst nooit censureren’
Eindelijk: een volledig Nederlandse filmproductie op Netflix. Forever Rich en vooral hoofdrolspeler Jonas Smulders hebben de eer. Sinds 1 oktober is het keiharde pareltje te streamen.
We videobelden met Jonas Smulders (27) in plaats van bij hem aan te schuiven, want de Amsterdammer is drie maanden aan het werk op Sicilië. „Zes dagen werken per week en dan een dagje bijslapen. Maar het eten is goed hier.”
Forever Rich, eerste Nederlandse Netflix-film
Natuurlijk liet Netflix de kijkers al vaker genieten van films en series uit ons land. Maar dan ging het bijvoorbeeld om een samenwerking met België (Undercover), een deelproductie (Ferry) of een aankoop (Just Say Yes). Voor Forever Rich geldt dat niet. Netflix maakte de rolprent als eigen productie. Jonas Smulders heeft de hoofdrol als popartiest Rich maar even mooi in z’n zak en tegelijkertijd op zijn cv.
Jonas Smulders is zo’n man die nadenkt over wat hij wil spelen en niet altijd in de grootste films (veel arthouse) opduikt. Maar altijd wordt hij geroemd om wat hij als acteur kan. Zo was hij door het filmfestival van Berlijn verkozen tot een van de Shooting Stars. Een eervolle titel, waarbij de Europese filmmarkt je nauwlettend in de gaten houdt. Smulders maakt dat overigens altijd waar. Onder meer in Niemand in de Stad, De Oost en Paradise Drifters en in series als Doodstil en Hollands Hoop. Zelfs (of ook) zijn imitatie van voetbalster Frenkie de Jong in De TV Kantine viel in de smaak. En – zo zag Metro al – als succesvolle popartiest die binnen 24 uur helemaal de verkeerde kant op gaat. Het is Jonas Smulders op het lijf geschreven. Doe hem een zilveren grill in z’n mond en hij is het helemaal.
Het verhaal van Forever Rich
In het actiedrama Forever Rich staat Richie – eigenlijk Rick – op het punt de grootste artiest van Nederland te worden. Maar vlak voor een belangrijk optreden in de Ziggo Dome wordt hij door een groep gewapende tieners beroofd van zijn pronkjuweel; een peperduur horloge. Deze Rolex ziet Richie overigens als ‘een voorbeeld voor de jeugd’. Je kunt wél iets bereiken ondanks een jeugd zonder vader en met een drinkende moeder (Hadewych Minis, waarmee de artiest de film lang een haat-liefdeverhouding heeft). Als de beelden van de vernederende beroving en later seksvideo’s viral gaan, volgt een koortsachtig kat-en-muisspel. Richie wil zijn zwaar beschadigde imago herstellen en daarbij riskeert hij in één nacht alles wat hij heeft opgebouwd, kwijt te raken. Vooral een contract van Sony dat hem in drie jaar tijd drie albums en 3 miljoen blinkende euro’s gaat opleveren. De Netflix-film Forever Rich is in lijn met de serie Mocro Maffia van Videoland. Keihard, duister, meedogenloos en vol straattaal waarbij geen blad voor de mond wordt genomen. In de film zijn ook mooie rollen weggelegd voor onder meer Daniël Kolf en Sinem Kavus. De regie is in handen van Shady El-Hamus (De Libi).
Je zit op Sicilië nu. Je hebt de lijn van Richie doorgetrokken en bent nu bij de maffia aangesloten?
Jonas Smulders: „Dat had zeker gekund, haha. Nee, ik ben de nieuwe film van Jessica Woodward aan het opnemen, een Italiaanse, Bulgaarse, Armeense, Amerikaanse, Belgische én Nederlandse co-productie. Het gaat om de verfilming van het boek De Woestijn van de Tartaren, een Italiaanse klassieker. Ik ben nu al twee maanden op Sicilië.”
Ben je zelf bevattelijk voor een leven als je personage?
„Nee, eigenlijk totaal niet. Ik ben met heel andere dingen in het leven bezig.”
Jonas Smulders over personage Rich
Dan moet de rol als Rich, die zover van je af staat, wel heel tof zijn.
„Ja, het was een soort perverse vrijheid om deze jongen te spelen. Ik was een keer volledig getatoeëerd en droeg een grill, een hard kapsel en sieraden. Dat is een gelaagd schild aan de buitenkant. En ik kon meedogenloos zijn, bijvoorbeeld in communicatie. Zo behandel ik mensen in het echte leven liever niet. Om dat wel een keer te kunnen doen, binnen de context van zo’n verhaal, geeft me vrijheid. Een perverse vrijheid noem ik dat. Iets dat je misschien wel een keer wilt doen, maar niet doet.”
Als Rich de twee kids van zijn beveiliger een paar levenslessen bijbrengt, is hij toch ook iemand met een klein hartje.
„Klopt, maar hij houdt daar ook een soort monoloog tegen zichzelf, waarbij hij in z’n eigen kaarten kijkt. Dan heeft Rich een reflectie op zichzelf. Hij bedenkt zich dan: hoe ben ik hier beland? Wat ben ik aan het doen en wat is nou waarheid voor mij? De scene heeft ook iets tragisch, hoop ik.”
Je hebt de hoofdrol in de eerste Nederlandse Netflixfilm. Doet dat je iets, of vind je het helemaal niet zo boeiend?
„Ik vind het wel bijzonder. Ik ben vaak in arthouse-films te zien en nu opeens in een echte crossover-film. Het heeft veel om een groot publiek aan te spreken. Qua intellectueel niveau, maar ook qua snelheid en commerciële kwaliteit. Dat Forever Rich in 180 landen uitkomt, is voor mij uniek. Dat ik dan de eerste ben vind ik leuk en ik ben benieuwd wat het gaat doen.”
Jonas Smulders in het Duits en het Japans
Hoort de hele wereld jouw stem met ondertiteling of hebben andere landen nagesynchroniseerd?
„Hij is in vijftien talen nagesynchroniseerd. Ook in het Engels. Maar ik denk dat de echte liefhebbers de ondertiteling zullen aanzetten, al kan dat niet in Frankrijk, Duitsland en Italië. Ik ga waarschijnlijk één keer een avondje al die landen aanhoren en ben benieuwd naar de Duitse versie en hoe Japanners schelden.”
Mocro Maffia is ook populair. Waarom willen we zulke harde verhalen toch zo graag zien?
„Omdat het eigenlijk over de popcultuur gaat, denk ik. Die is gewoon populair. Als je naar de popartiesten in de hitlijsten kijkt, of het nou gaat om de top 10 van Rusland, Brazilië of Nederland, dan zijn acht nummers rap. Rap is het nieuwe pop. De verhalen die in die muziek verteld worden, gaan over succes. Over het komen vanuit het niets en nu groot zijn. Dat is volgens mij de reden dat er een enorme hang is naar dit soort onderwerpen. En die perverse vrijheid waarover ik het had, daar kan de kijker wel van genieten. We kijken liever naar iets wat je zelf niet bent, maar waar je je misschien wel in zou kunnen herkennen omdat het menselijk is. Je wilt toch niet naar jezelf kijken?”
Móet je het eigenlijk uitzenden als jongeren ook de criminaliteit als aantrekkelijk kunnen gaan zien? Of moet je dat als waarschuwing juíst doen?
„De film en ook de rapmuziek zijn symptomen van iets wat aan de hand is. Van maatschappelijke tendensen. Als je de kunst daarop gaat censureren, is dat de doodsteek van progressie. Ik vind dat je gewelddadige rap op zichzelf niet moet veroordelen. Je moet dieper kijken en je afvragen waarom deze jongens dit soort muziek maken. Op die manier kom je tot een veel interessanter antwoord en wie weet een oplossing. Je moet bij de wortel beginnen en niet bij de bloem. Eigenlijk moet je juist extra goed luisteren naar de muziek of extra goed kijken naar Forever Rich. Het maakt je ergens bewust van.”
Heel veel vervoegingen met de ziekte K
Geldt dat ook voor de vele vervoegingen met het woord kanker die je in de film doorlopend hoort? Jongeren gebruiken het natuurlijk vaak, maar het zal niet voor iedereen prettig zijn om aan te horen.
„In het script stond het nog veel vaker, eerlijk gezegd. We hebben wel geschrapt. Maar voor jongeren is het een krachtterm, dus dat kun je laten horen. De meeste mensen die jong zijn, zijn nog helemaal niet bezig met sterfelijkheid. Ze beseffen de lading niet van de termen en wat zo’n ziekte inhoudt. Als je wat ouder wordt, snap je dat het woord tragisch is. Mensen van rond de 30 schelden zelden zo, want dat hoort bij naïef zijn. Als je in een film dat soort woorden weglaat, creëer je een soort afstand van en aansluiting bij de wereld van de jongeren. Het gebruik van de straattaal is essentieel.”
Je lijkt me een schappelijke gezonde Amsterdamse gast. Kwam je toen je jonger was met types als in de film in aanraking?
„Zeker wel. Ik woonde in de Jordaan, in diezelfde buurt als ene Jorik Scholten. Laat ik de artiestennaam even niet noemen.”
Vind je het raar of logisch dat ik bij het zien van Forever Rich soms aan – laat ik ‘m dan wel noemen – Lil Kleine dacht?
„Nee, sowieso niet raar. Hij is zelfs een grote inspiratie voor deze film voor me geweest, hoewel ik ook veel naar voetballers heb gekeken. Denk aan Noa Lang. Het zijn allemaal gasten die snel rijkdom hebben kunnen vergaren. En het gaat buiten wat ze doen ook heel erg over de buitenkant. Richie is een cocktail van verschillende mensen met veel uiterlijke rijkdom en innerlijke armoede, terwijl hij helemaal niet dom is. Dat is ook wel de kern van het verhaal, net als het obsessief succes willen hebben.”
Forever Rich niet op het witte doek
Vrijdag kunnen Netflix-abonnementhouders Forever Rich zien op laptop, tv of smartphone. Had je hem stiekem niet liever op het witte doek van de bios gezien, zoals je gewend bent?
„Ja, ik ben onwijs benieuwd wat mensen ervan vinden! En over de bioscoop: ik zou het liefst allebei hebben. Maar ik geef toe dat ik een liefhebber ben van dat witte doek. Ik denk dat ik zelf nog wel een screening in een bioscoop ga organiseren.”
Forever Rich en Jonas Smulders zien? Dat kan vanaf vrijdag 1 oktober hier.