Alrik de Jong Films & Series 3 nov 2023, 16:44

Leestijd: 7 minuten

Er is een nóg leukere nieuwe voetbal-docu op Netflix dan Beckham

David Beckham was een van de grootste parels binnen het voetbal ooit, René Higuita de allergrootste cultheld. Er is een nieuwe documentaire op Netflix over deze meevoetballende doelman uit Colombia, die zoveel meer te vertellen heeft dan alleen die scorpion kick.

Ondergetekende zat als 7-jarig jochie voor de televisie naar het WK 1990 te kijken en was op slag fan van een Colombiaanse clown die de raarste fratsen uithaalde op het allerhoogste voetbalpodium. Ook al was ik zelf een aanvallend middenveldertje, deze doldwaze doelman noem ik sedertdien als mijn favoriete voetballer.

In vriendenboekjes vulde ik zijn naam in bij grootste held, in kroeggesprekken over voetbal komt hij nog steeds voorbij, mijn voetbalaccount op Instagram is ernaar vernoemd. Een vriend van mij heeft een vergelijkbare obsessie voor de vliegende keeper en die is zelfs in inkt vereeuwigd op zijn arm.

Higuita: The Way of the Scorpion op Netflix

Nu is er een Netflix-documentaire, die iedere voetballiefhebber moet zien. De René Higuita van vandaag is een beetje een Instagram-aandachtsjunk geworden, maar in de jaren 80 en 90 was alles nog echt. El Loco stopte strafschoppen, voetbalde mee, scoorde doelpunten, maakte bizarre blunders en werd een van de prominente gezichten van het narcosvoetbal gedurende de zwartste dagen van Colombia.

Zelf krijg ik bij deze oude beelden nog meer nostalgische tranen dan tijdens de Netflix-documentaire over David Beckham, die doorbrak toen René Higuita net over zijn hoogtepunt heen was. De beroemde scorpion kick, een bewuste redding met de hakken na een halve salto voorwaarts, voerde de Colombiaan uit tijdens een interland tegen Engeland in september 1995. Een jaar later debuteerde Beckham voor het Engelse nationale team.

Met deze documentaire duik je dus nog verder de voetbalgeschiedenis in. Higuita: The Way of the Scorpion is nu te streamen op Netflix. Nog niet overtuigd? Lees hier onder een oud artikel van mij, geschreven in 2015, twintig jaar na de beroemde redding.

Een ode aan René Higuita

2015 – Vandaag is het twintig jaar geleden dat de Colombiaanse doelman René Higuita op Wembley tijdens een oefeninterland tegen Engeland een bal redde met zijn befaamde ‘scorpion kick’. Tijd voor een ode aan deze onmetelijk grote held, die groot werd door een krankzinnige manier van keepen en niet voor niets ‘de gek’ (El Loco) werd genoemd.

Na een slap schot van de Engelse middenvelder Jamie Redknapp ziet Higuita de kans schoon om de door hem bedachte ‘Escorpión’ in een officiële wedstrijd uit te voeren. Zwevend in de lucht trapt hij de bal met zijn hakken – als een schorpioen – uit het doel. YouTube en social media bestaan nog niet, maar de beelden gaan viraal.

“Ik heb een heel repertoire aan capriolen, maar ik plande ze nooit voor een wedstrijd. De afzwaaier van Redknapp was toevallig de bal waar ik al vijf jaar op wachtte”, zegt Higuita in 2012 tegen het Spaanse El Mundo. Een dubieus statement, te weten dat hij tijdens de warming-up van de oefeninterland zijn kunstje al vier à vijf keer had geoefend. Hebben we niet gezien. “Dit is mijn nalatenschap, over honderd jaar herinneren mensen me nog steeds om dit moment.” Maar zijn echte hoogtepunten liggen dan al lang achter hem.

Narcosvoetbal bij Atlético Nacional

Higuita begint zijn carrière in het Medellín van Pablo Escobar. Terwijl de drugsbaron zijn imperium aan het opbouwen is, doorloopt de excentrieke doelman alle jeugdteams van Atlético Nacional. Na een een jaar in Bogota, waar hij als doelman rijpt bij Millonarios FC, keert Higuita in 1986 terug als eerste doelman in de hoofdmacht van Atlético Nacional. Inmiddels gebruikt ‘voetballiefhebber’ Escobar de club om geld wit te wassen.

View this post on Instagram

A post shared by Alriguita (@alriguita)

De drugsbaron haalt grote Zuid-Amerikaanse voetballers naar Colombia en zorgt ervoor dat de grote talenten bij zijn favoriete club gaan spelen. Het ontstaan van ‘narcosvoetbal’ is een feit. Gloriejaren voor Atlético Nacional, en het gehele Colombiaanse voetbal, breken aan. Zo wint Atlético Nacional in 1989 als eerste Colombiaanse club de Copa Libertadores, de Zuid-Amerikaanse tegenhanger van de Champions League. De finale wordt beslist op strafschoppen. Higuita vervult een glansrol en is met vier gestopte pingels de gevierde man.

De vliegende keeper, die door zijn riskante acties en scorend vermogen al snel ‘El Loco’ (de gek) wordt genoemd, wint daarnaast twee landstitels, iets wat de club daarvoor nog maar vier keer heeft meegemaakt. Op zijn hoogtepunt vertrekt de Colombiaan voor een, zo blijkt al snel, mislukt avontuur naar Spanje, waar hij doelman wordt van Real Valladolid. “Voor Europa was ik te risicovol. Daar telt nou eenmaal alleen het resultaat”, verklaart hij in een interview met FIFA.com.

Legendarische vrije trap in halve finale

Na één seizoen in de Primera División keert Higuita terug naar zijn oude nest. Weer met succes. In 1995 haalt hij met Atlético Nacional opnieuw de finale van de Copa Libertadores, die ditmaal verloren gaat tegen het Braziliaanse Gremio. Maar in de halve finale heeft Higuita zich al onsterfelijk gemaakt, door uit een vrije trap de beslissende goal te scoren. De tv-commentator is nog steeds niet bij stem.

Buiten Zuid-Amerika maakt de wereld voor het eerst kennis met René Higuita tijdens het WK 1990 in Italië. Hij valt op door zijn haardos en onorthodoxe spel. ‘El Loco’ komt uit tot de middellijn, voetbalt mee, maakt solo’s. Nog nooit vertoond op een WK.

Roger Milla

Het legendarische Colombia, met ook Carlos Valderrama (de witte Gullit) in de gelderen, wordt achter Duitsland en Joegoslavië derde in de poule, maar behoort tot de beste nummers 3 en bereikt daardoor de achtste finale. Daar wacht het Kameroen van een nog grotere WK-held, Roger Milla. Een totaal onnodige actie speelt in deze spannende wedstrijd een sleutelrol. ‘Der Scharlatan’, zoals de Duitse commentator Higuita noemt, verspeelt rond de middencirkel de bal aan Milla, die hem daarna kinderlijk eenvoudig kan binnenschuiven.

“Veel mensen herinneren me naast de ‘scorpion kick’ om één ding: de goal van Roger Milla. Maar in Colombia zijn ze nog steeds trots op ons team in 1990 en mijn manier van keepen.”

In 1994 zou ‘El Loco’ onder normale omstandigheden ook weer onder de lat staan tijdens het WK in Amerika, maar dat loopt even wat anders. Sinds 1991 gaat de doelman regelmatig op bezoek bij de luxe gevangenis van Pablo Escobar. Hij verklaart tegen wil en dank in openlijk bevriend te zijn met de drugsbaron en in 1993 belandt Higuita zelfs zeven maanden in de gevangenis. Hij zou betrokken zijn geweest bij een ontvoering door het drugskartel, maar dit verhaal kent nogal wat nuances. De doelman raakt niet meer op tijd fit voor het WK, het toernooi waar zijn landgenoot Andrés Escobar wordt doodgeschoten na een eigen goal tegen de Verenigde Staten.

‘Neusje’ voor de goal

Higuita gaat nog lang door met keepen. Bij Deportivo Pereira speelt de doelman in 2008 pas zijn laatste wedstrijd. In de laatste jaren van zijn carrière combineert hij het voetbal met een losbandige levensstijl. In 2002 wordt hij na een dopingtest betrapt op het gebruik van cocaïne, wat hem een korte schorsing oplevert. Twee jaar later wordt hij om dezelfde reden een jaar lang geschorst.

View this post on Instagram

A post shared by Alriguita (@alriguita)

Kan de beste overkomen, vooral als je in Colombia woont en geld hebt. Onthoud liever zijn onnavolgbare capriolen. En, niet te vergeten, de goals. In zijn carrière treft Higuita 41 keer doel, waaronder acht goals voor het nationale elftal. Daarmee staat hij op nummer vier in de top 5 meest scorende doelmannen ooit. “Ik wil herinnerd worden als een normaal mens. Iemand die fouten maakte, maar ook goede dingen deed”, aldus de gek.

Terug naar het nu: Netflix

Dit allemaal is nu dus vastgelegd in een documentaire op Netflix, met prachtige oude beelden, geflankeerd door interviews met René Higuita zelf en andere grote voetballers uit de jaren 90. Een must-see voor iedere liefhebber van voetbal en culthelden in het algemeen. En een welkome opvulling van het zwarte gat dat David Beckham heeft achtergelaten met zijn documentaire.