Felix Decavel Films & Series 17 aug 2023, 19:39

Leestijd: 3 minuten

Disney aangeklaagd om honderden miljoenen fraude bij grote films

Disney zou honderden miljoenen hebben weggesluisd van een maatschappij die ettelijke films van de studio heeft gefinancierd. “Het bedrijf gebruikte bijna elke boekhoudkundige truc uit het Hollywood-draaiboek.”

In de allereerste regel van de rechtszaak tegen Disney wordt de toon meteen gezet. “‘Hollywood-boekhouding’ verwijst naar de ondoorzichtige en creatieve methodes die vaak gebruikt worden door grote studio’s om degenen die delen in de winst van een televisieserie of film te bedriegen”, begint de aanklacht van filmfinancier TSG. “De praktijk is helaas alomtegenwoordig onder grote Hollywoodstudio’s. Maar zelfs naar die maatstaven springt deze zaak eruit.”

Rechtszaak tegen Disney voor honderden miljoenen

TSG had in totaal 3,3 miljard dollar geïnvesteerd in zo’n 140 producties van Fox, dat sinds 2019 deel uitmaakt van Disney onder de noemer 20th Century Studios. Films die onder meer het licht hebben gezien dankzij financiering van TSG? The Banshees of Inisherin, Avatar: The Way of Water, Deadpool, Bohemian Rhapsody en The Grand Budapest Hotel. Geen kleine vis, dus.

Maar toch zou Disney volgens de aanklacht moedwillig honderden miljoenen dollars hebben ontnomen van TSG. En dat heeft voornamelijk te maken met de distributie van films waarin TSG geld heeft gestopt.

Toen TSG minder winst ontving dan gebruikelijk, vroeg het investeringsbedrijf een audit van drie films aan die het financierde voor 20th Century Fox. Nu beweert TSG dat het “ongebreidelde zelfverrijking” en “boekhoudtrucs” aantrof en dat het minstens 40 miljoen dollar te weinig had ontvangen voor de onderzochte films. Daarnaast zei TSG tijdens het onderzoek dat het niet gecrediteerd was voor inkomsten die het had moeten ontvangen. En dat bovendien miljoenen dollars in rekening waren gebracht voor distributievergoedingen die geen deel uitmaakten van de overeenkomst met de studio.

Dubieuze deal tussen HBO en Fox met ‘snelle films’

Sinds COVID verschijnen dure bioscoopfilms van grote studio’s ook veel sneller op streamingdiensten. Met als resultaat dat filmfinanciers er bekaaider vanaf komen. Vroeger lagen distributievensters namelijk veel verder uit elkaar. Maar toen Dune uitkwam bijvoorbeeld, kon je de film vrijwel meteen zowel in de bioscoop als op HBO Max bekijken.

“Deze distributievensters zijn ontworpen om de winst voor de studio’s (en voor belanghebbenden zoals TSG) te maximaliseren door te voorkomen dat de ene inkomstenstroom uit distributie de andere kannibaliseert”, aldus de rechtszaak. “Wanneer distributievensters echter op elkaar worden geklapt, lopen de studio en haar investeerders belangrijke potentiële inkomstenbronnen mis.”

Tenzij de studio een eigen streamingdienst heeft natuurlijk. Dan delen alleen de investeerders in de klappen. De aanklacht van TSG gaat ook over een deal tussen Fox en HBO waarbij de streamingdienst als eerste films van Fox op het streamingplatform mocht tonen na het bioscoopvenster. Na de overname zou Disney Fox een bevel hebben gegeven om deze deal aan te passen in het voordeel van HBO. In ruil daarvoor mochten producties oorspronkelijk van HBO nu ook op Disney+ verschijnen. Een serieuze rode streep door de rekening die TSG “vele miljoenen” heeft gekost.

Naast de misgelopen inkomsten door Disney’s distributiebeslissingen, beweert TSG ook dat het resulterend gebrek aan cashflow het vermogen om te investeren in films zoals Avatar: The Way of Water – een gigantische wereldhit  – sterk heeft beperkt.

Wall Street JournalCNBCDeadline