Robert Kroes Geld & Carrière 22 mrt 2021, 12:16

Leestijd: 6 minuten

Achter de koersverwachting: beleggingsrisico’s beheersen in 5 stappen

Steeds meer mensen houden zich bezig met investeren en beleggen. Hoe ziet die wereld er eigenlijk uit? In de rubriek ‘Achter de koersverwachting’ nemen we je mee in de wereld van het geld. Deze keer bekijken we de risico’s van beleggen. Hoe kun je jouw beleggingsrisico’s beheersen in 5 stappen?

Vorige week bespraken we in deze rubriek 5 tips om verstandig te beleggen. Daar viel het woord ‘risico’ al even. Vraag is wat ‘risico’ eigenlijk is en hoe je daar, als je wilt beleggen, verstandig mee omgaat. Wij leggen in 5 stappen uit hoe je beleggingsrisico’s kunt beheersen.

1. Wat is risico in beleggen?

Beleggen is kort gezegd het investeren van geld met het doel om in de toekomst financieel voordeel te halen. Dit financiële voordeel is echter gebaseerd op een verwachting. Er is altijd een kans dat die verwachting niet behaald wordt. Hoe groter die kans is, hoe groter het rendement (en hoe groter de kans dat dit financieel voordeel helemaal niet of niet helemaal gehaald wordt). Het rendement op jouw belegging is dus grotendeels een beloning voor het risico dat je loopt wanneer je jouw geld ter beschikking stelt. Om deze risico’s in te schatten zijn er diverse mogelijkheden, zoals het raadplegen van een koersverwachting zoals wij die elke zaterdag maken.

2. Wanneer is risico echt risico en rendement echt rendement?

Wanneer we praten over risico en rendement bij beleggen hebben we het formeel over het theoretisch risico van beleggen en theoretisch rendement op beleggingen. Het risico of rendement van beleggen is namelijk pas feitelijk op het moment dat je jouw beleggingen verkoopt en daarmee het rendement in geld uit laat keren of jouw verlies neemt.

Juist om deze reden is het belangrijk om jouw beleggingshorizon te bepalen. Immers, als je ‘moet’ verkopen ben je gedwongen om op een vast moment het verlies of de winst te incasseren. Als je de vrijheid hebt om te wachten op het juiste moment heb je de mogelijkheid om een risicoanalyse te maken en het juiste moment af te wachten.  Een risicoanalyse is het maken van een inschatting van risico’s die aan jouw belegging(en) verbonden zijn en deze beleggingsrisico’s te verbinden met de kans dat zo’n risico zich voordoet. Dat klinkt erg ingewikkeld, maar valt in de praktijk mee. De volgende 3 punten vormen namelijk de basis van een risicoanalyse voor beleggen.

3. Welke soorten beleggingsrisico’s zijn er?

Zoals gezegd begint een risicoanalyse met het inschatten van risico’s bij beleggingen. Er zijn veel risico’s die bij beleggingen een rol kunnen spelen. De belangrijkste noemen we hierna.

1. Koersrisico

Het koersrisico is het risico dat een belegging minder waard wordt. Er zijn 3 factoren die van invloed zijn op dit risico:

• het resultaat van de belegging zelf. Dit is kort gezegd de kans dat een belegging in waarde stijgt of daalt in de periode van jouw beleggingshorizon;
• vraag en aanbod naar de belegging. De wet van vraag en aanbod bepaalt voor een belangrijk deel de prijs. Zo weten we bijvoorbeeld bij Bitcoin redelijk zeker hoe het aanbod tot stand komt. Ook weten we wat het maximale aanbod (21 miljoen BTC) zal zijn. Naar mate er meer vraag komt zal de prijs van een Bitcoin dus stijgen;
• de stemming van beleggers. Deze wordt vooral bepaald door het marktrisico, dat we hierna bespreken.

2. Marktrisico

Het marktrisico noemt men in vaktermen ook wel de volatiliteit van een belegging. Men bedoelt hiermee hoe de koersen van beleggingen reageren op de stemming onder beleggers. Hoe meer de stemming wisselt, hoe volatieler (beweeglijker) de prijs van een belegging zal worden. Met name professionele beleggers zullen zaken doen als er veel volatiliteit in de markt is. Stemmingswisselingen bieden namelijk een grotere kans op snel rendement. Daartegenover staat dat in een volatiele markt ook het risico op scherpe koersdaling toeneemt. Daarom kunnen beginnende beleggers, als die mogelijkheid er is, beter minder handelen in een volatiele markt.

3. Liquiditeitsrisico

Het liquiditeitsrisico hangt samen met de omzetting van theoretisch risico van beleggen naar feitelijk risico. Liquiditeitsrisico is namelijk het risico dat je jouw belegging moeilijker kunt verkopen op het gewenste moment omdat er dan misschien minder vraag is naar die producten.

4. Niet-financiële beleggingsrisico’s

Naast de financiële risico’s zijn er ook niet-financiële risico’s die de waarde van een belegging kunnen beïnvloeden. Zo zagen we na ‘9/11’ dat de aandelenmarkt een fikse tik te verwerken kreeg. Ook tijdens de oliecrisis van de jaren ’70 zagen we dat politieke gebeurtenissen invloed hebben op het rendement van beleggingen. Zo steeg de prijs van olie enorm, maar daalde juist de vraag naar auto’s en andere producten die veel olie verbruikten.

5. Concentratierisico

Concentratierisico is de vakterm voor het spreekwoord ‘alle eieren in één mand leggen’. Als je een geconcentreerde beleggingsportefeuille hebt bedoelt men dat je belegt in één aandeel of één soort belegging (zoals alleen beleggen in aandelen). Wanneer zo’n aandeel of de aandelenmarkt instort heb je geen mogelijkheid om op een andere manier nog rendement te maken. Hierdoor word je dus extra hard getroffen.

4. Hoe kun je beleggingsrisico’s beheersen?

Zoals je ziet zijn er dus nogal wat risico’s waar je rekening mee moet houden. Daarom is het de vraag of beleggen wel iets voor jou is. Om daarachter te komen deelden wij eerder deze check.

Naast het checken of je wilt beleggen zijn er natuurlijk ook manieren om jouw risico’s te beheersen. In de regel gebruikt men 3 soorten analyses: de fundamentele analyse, de technische analyse en de portfolio-analyse.

Het doel van de fundamentele analyse is om te bepalen waarin je kunt investeren. Dit kun je toepassen voor markten (investeer ik beter in aandelen of in goud?), maar ook binnen markten (kan ik beter investeren in het aandeel Coca Cola of het aandeel SMB Offshore?).

De technische analyse gebruik je om te bepalen wanneer je het beste kunt investeren. Op basis van ratio’s (oscillatoren) en trendbewegingen schat je de prijsbeweging van een bepaalde belegging in. (Stel dat je kiest voor investeren in het aandeel Coca Cola, is de prijs nu dan juist hoog of laag? Is er op korte termijn een koersdaling te verwachten of juist een fikse prijsstijging)? Ook een koersverwachting is een goed voorbeeld van een technische analyse.

De portfolio-analyse gebruik je om jouw eigen portfolio tegen het licht te houden. Met een goede portfolio-analyse vindt je antwoord op de vraag hoeveel je moet inkopen of verkopen als je besluit te beleggen.

Hiermee kun je het grootste deel van de beleggingsrisico’s inschatten, maar het is niet de bedoeling om alle eieren in één mandje te stoppen. Om dit risico te analyseren en te beheersen gebruikt men vaak ‘correlatie’.

5. Wat is de rol van ‘correlatie’ bij risicospreiding?

De econoom Harry Markowitz ontdekte dat er bepaalde verbanden bestaan tussen verschillende soorten beleggingen. Door bij het opbouwen van jouw beleggingsportefeuille rekening te houden met deze correlatie kun je voorkomen dat je alle eieren in één mandje stopt. Deze theorie, die de moderne portefeuille-theorie wordt genoemd, is inmiddels algemeen geaccepteerd. Dit blijkt wel uit het feit dat Markowitz in 1992 voor deze theorie de nobelprijs voor Economie mocht ontvangen.

Meer weten over beleggen?

De bijdragen ‘koersverwachting’ en ‘achter de koersverwachting’ komen tot stand in samenwerking met onze onafhankelijke partner koersverwachting.com. Zij bieden elke dag het laatste nieuws over koersverwachtingen en investeringen. In onze rubriek ‘money & career‘ zie je al onze artikelen over geldzaken en werk. Tot slot vind je op WANT.nl dagelijks de laatste updates over Bitcoin en andere cryptocurrency.

Let op: Wij geven nooit financieel advies, dus onze bijdragen kun je ook niet zo interpreteren. Doe altijd jouw eigen onderzoek en beslis op rationele gronden of, wanneer, waarin en hoeveel je wilt beleggen, investeren of traden.