Afvallen en sparen tegelijk: 3 lessen van een gedragspsycholoog
Er zijn parallellen te vinden tussen een gezonde levensstijl behouden en geld sparen. We weten allemaal dat ongezond eten en de hele dag zitten schadelijk is voor ons lichaam. Net zoals we weten dat geld als water uitgeven ons niet helpt bij het bouwen van een financiële buffer. Toch weten we ook allemaal dat, ondanks deze kennis, afvallen of gezonder worden en geld sparen voor veel mensen lastig is.
“Eten en geld uitgeven zijn gedragsprocessen die erg op elkaar lijken”, vertelt gedragspsycholoog Matt Wallaert aan Shape. “Ze gaan allebei over de balans tussen onze verlangens en de gevolgen. Psychologen kijken dan ook vaak naar de geleerde lessen in één domein om ze toe te passen op de andere.”
Tips voor sparen én afvallen
We kunnen veel leren over onze ‘financiële gezondheid’ door dezelfde lessen te gebruiken die je misschien al kent om gezonder te worden. Zo niet, dan is dit een win-win en helpen deze drie lessen je bij het sparen en bij het afvallen.
1. Je hebt een gepersonaliseerd plan nodig
We hebben allemaal wel een vriend die zweert bij intermittent fasting of het ketodieet als dé oplossing bij het afvallen. Hetzelfde geldt voor sparen. Ook daarover zijn 1001 tips op het internet te vinden, die echt niet allemaal bij je gaan werken.
Hoewel je vrienden (of het internet) er zeker van zijn dat dit precies is wat jij nodig hebt om je doelen te bereiken, zal de aanpak van iemand anders zelden perfect werken voor jou. Dat komt simpelweg doordat iedereen anders is. Het is handig om tips en ideeën uit te wisselen met vrienden, maar uiteindelijk zal je er zelf achter moeten komen wat te doen is voor jou op de lange termijn.
Probeer bijvoorbeeld uit of een Budget-app jou net dat zetje geeft om te gaan sparen. Of misschien is het wel een spaarchallenge. Met een automatische overschrijving naar je spaarrekening kom je zelfs al ver. De mogelijkheden zijn eindeloos. Probeer net zo lang methodes uit tot je hebt gevonden wat voor jou werkt.
2. Je hebt een ‘waarom’ nodig om jezelf te motiveren
‘Ik wil er beter uitzien in zwemkleding’ is vaak niet genoeg motivatie om echt aan de slag te gaan met afvallen. Zeker niet als de zwemkleding weer achter in de kast verdwijnt als het kouder wordt. Je hebt een groter doel nodig om door te zetten. ‘Meer energie’ als je je de laatste tijd niet helemaal goed voelt bijvoorbeeld. Of ‘ik wil een halve marathon kunnen lopen’. Je zal zien dat focussen op hoe je je voelt en hoeveel meer kracht je hebt, je op de lange termijn uiteindelijk meer motiveert dan aesthetics.
Hetzelfde geldt voor je financiën. Ook hier heb je een groter doel nodig om het sparen vol te houden. Heb je dat niet? Dan kies je waarschijnlijk vaker voor die korte termijn bevrediging van iets kopen. Bedenk daarom een doel om te sparen. Dat kan zo klein of groots zijn als je zelf wil: van een vakantie tot een koophuis.
3. Je kunt niet 100 procent van de tijd perfect zijn
Je zal niet honderd procent van de tijd gezond eten en je altijd netjes aan een sportschema houden. Net als dat je echt af en toe nog geld zal uitgeven aan dingen die je eigenlijk niet nodig hebt. En dat is helemaal niet erg. Zodra je obsessief gaat nadenken over gezonder worden en sparen, en je leven alleen maar hierom draait, moet je oppassen. That’s no way to live.
Uit onderzoek is ook gebleken dat je snel weer in oude gewoontes valt als je bijvoorbeeld een crashdieet hebt gedaan. Je kunt beter gezondere keuzes maken en deze vol blijven houden voor blijvende verandering. Niet honderd procent van de tijd perfect zijn zorgt er juist voor dat je het volhoudt – of het nou om afvallen of sparen gaat.
Kortom: slow but steady wins the race. Het is geduld hebben, maar aan het einde van de rit zal dit het waard zijn.