Koen Lorijn Afvallen 29 okt 2024, 16:26

Leestijd: 3 minuten

Zo val je af zonder dieet of sport, maar mét inzicht in je NEAT

Of je nu wil afvallen of aankomen. Voor sommige mensen lijkt haast onmogelijk. Je begint met het beste dieet en een perfect uitgekiende caloriebehoefte, maar er gebeurt helemaal niets. Niet getreurd, we hebben de oplossing.

In het beginsel is aankomen, afvallen of droogtrainen helemaal niet moeilijk. Het is simpele wetenschap. Als je wil aankomen eet je méér dan je dagelijkse caloriebehoefte, als je wil afvallen juist minder. Door de eerste wet van thermodynamica, weten we dat energie niet uit het niets kan ontstaan óf verloren kan gaan. De energie die je te weinig binnenkrijgt uit je eten moet dus ergens vandaan komen: het verbranden van lichaamsvet.

Anderzijds kan energie uit voeding ook niet verloren gaan. Eet je meer dan je energiebehoefte, dan slaat je lichaam dit op als lichaamsvet óf wordt het gebruikt om spiervezels te bouwen. Eén kilo lichaamsvet bevat ongeveer 3500 kilocalorieën aan energie. Wil je uitrekenen hoe lang het ongeveer duurt voordat je 10 kilo afvalt, dan kan je dit simpel berekenen.

Uit deze calorieën bestaat je energiebehoefte

Je dagelijkse caloriebehoefte is opgebouwd uit meerdere onderdelen, te beginnen met je Basal Metabolic Rate (BMR). Dit is het aantal calorieën dat je verbrandt voor basale levensfuncties. De calorieën die je verbrandt wanneer je in coma ligt en verder niets kunt doen. Dit is samen goed voor zo’n 70% van je dagelijkse energiebehoefte. De overige onderdelen zijn de energie die je verbrandt tijdens sporten (+/- 5%), het thermische effect van eten (10%) en de laatste 15% is je non-exercise activity thermogenesis. En dát is de boosdoener van al je problemen.

Afvallen of aankomen lukt niet, door NEAT

Met non-exercise activity thermogenesis (NEAT) wordt alle lichaamsactiviteit bedoeld die je gebruikt voor dagelijkse bewegingen die géén sport zijn. Denk aan het rechtop houden van je rug wanneer je zit of staat, het wiebelen met je voet op de maat van de muziek en het knipperen van je ogen. Veel van dit soort bewegingen vinden onbewust plaats.

Dat onbewuste is wat NEAT zo lastig maakt. Daardoor is het enorm veranderlijk. Als je afvalt voel je je vaak minder energiek en beweeg je daardoor (onbewust) minder. Je lichaam wil niet op een negatieve energiebalans uitkomen en doet dus alles om je energiebehoefte zo laag mogelijk te houden. Andersom werkt het ook zo. Uit onderzoek blijkt dat men bij een overschot van 1000 calorieën, gemiddeld zo’n 30% van dit overschot opvangt door onbewust meer te bewegen en hun NEAT te vergroten.

Zo val je wél af

Gelukkig zijn er ook manieren om je lichaam de baas te blijven. En de belangrijkste daarvan is het bewust maken van je NEAT. Wat we daarmee bedoelen is dat je bijvoorbeeld bepaalt dat je tienduizend stappen per dag zet of altijd met de trap gaat, ondanks dat je misschien wat minder energie hebt. Als je actief je best doet om je NEAT stabiel hoog te houden, creëer je alle voorwaarden die nodig zijn om af te vallen. Nu moet je enkel nog beginnen.