Alrik de Jong Klimaat Vandaag, 11:01

Leestijd: 3 minuten

38 miljard euro voor klimaat verdampt als water in de woestijn

Tot 41 miljard dollar (ongeveer 38 miljard euro) dat bedoeld was voor investeringen ten behoeve van het klimaat, is verdampt. Dat is te lezen in een alarmerend rapport van Oxfam over klimaatfinanciering, in aanloop naar de COP29 in Azerbeidzjan.

Sinds de industriële revolutie is de invloed van de mens op het klimaat groter geworden. Nu begint dat zijn kookpunt wel te naderen. Vooral de ontwikkelingslanden op het zuidelijk halfrond ondervinden hier nu al hinder van, terwijl de grote economieën en rijke landen op het noordelijk hafrond de veroorzakers zijn. Gelukkig zijn er simpele oplossingen om de mensheid te redden en fondsen voor de arme landen. De Wereldbank is de grootste financier, maar wat gebeurt er met al dat geld?

Miljarden voor klimaat spoelen de zee in

Tussen de 24 miljard dollar (22 miljoen euro) en 41 miljard dollar (38 miljoen euro) aan klimaatfinanciering is niet terug te vinden in boekhoudingen tussen het moment dat projecten werden goedgekeurd en het moment dat ze werden afgesloten. Dit blijkt uit onderzoek van Oxfam naar de portefeuille 2017-2023 klimaatfinanciering van de Wereldbank.

Er zijn geen duidelijke openbare gegevens waaruit blijkt waar dit geld naartoe is gegaan of hoe het is gebruikt. Daardoor is het onmogelijk om de impact op het klimaat en samenleving ervan te beoordelen. Het blijft ook onduidelijk of dit geld wel is besteed aan klimaatgerelateerde initiatieven, die bedoeld zijn om lage- en middeninkomenslanden te helpen mensen te beschermen tegen de gevolgen van de klimaatcrisis en te investeren in schone energie.

“De Wereldbank schept nogal op over haar miljarden aan klimaatfinanciering. Deze cijfers zijn echter gebaseerd op wat ze van plan is uit te geven, niet op wat ze daadwerkelijk uitgeeft zodra een project van start gaat”, zegt Kate Donald, hoofd van het kantoor van Oxfam International in Washington DC. “Dit is net zoiets als je dokter vragen om je dieet te beoordelen door alleen naar je boodschappenlijstje te kijken. Zonder ooit te controleren wat er daadwerkelijk in je koelkast belandt.”

Wereldbank is mega-klimaatfinancier met duister beleid

De Wereldbank is de grootste multilaterale financier van klimaatfinanciering. In totaal goed voor 52 procent van de totale stroom van alle multilaterale ontwikkelingsbanken samen.

Donald over het onderzoek: “We moesten allerlei lagen complexe en onvolledige rapporten doorzeven. Zelfs toen zaten de gegevens vol hiaten en inconsistenties. Het feit dat deze informatie over klimaat en financiering zo moeilijk toegankelijk en te begrijpen is, is alarmerend. Er zou geen team van professionele onderzoekers voor nodig moeten zijn om uit te zoeken hoe miljarden dollars, bedoeld voor klimaatactie, worden besteed. Dit zou transparant en toegankelijk moeten zijn voor iedereen, vooral voor gemeenschappen die zouden moeten profiteren van klimaatfinanciering”.

COP 29: ‘Verantwoordelijke landen moeten 4,6 biljoen betalen’

Deze kwestie van klimaatfinanciering staat centraal tijdens de COP29 van 2024 in Azerbeidzjan. Hier gaan landen net als ieder jaar onderhandelen over een nieuwe doelstelling voor de wereldwijde klimaatfinanciering, de New Collective Quantified Goal (NCQG).

Klimaatactivisten eisen dat het Noorden ten minste 5 biljoen dollar (4,5 biljoen euro) per jaar aan publieke financiering beschikbaar stelt aan het Zuiden. Dit als “aanbetaling op hun klimaatschuld” aan de landen, mensen en gemeenschappen in het Zuiden die het minst verantwoordelijk zijn voor de klimaatverandering, maar er wel het zwaarst door worden getroffen. Oxfam waarschuwt dat het gebrek aan traceerbare uitgaven het vertrouwen in de wereldwijde inspanningen voor klimaatfinanciering op dit kritieke moment kan ondermijnen