Sharon van der Werf Popular Science 19 dec 2022, 09:24

Leestijd: 2 minuten

De 10 gevaarlijkste genotmiddelen op aarde zijn niet allemaal illegaal

Denk jij bij de gevaarlijkste genotmiddelen direct aan illegale middelen als heroïne en crack? Dat is deels een misvatting. Er is onderzoek gedaan naar de gevaarlijkste genotmiddelen ter wereld, en die zijn niet altijd illegaal. Festival op de planning rond oud en nieuw? Dan is dit een leuke top 10 om een gesprek mee te starten. Of juist niet.

Sterker nog, op lange termijn zijn die dagelijkse sigaretten en alle alcoholische versnaperingen in het weekend net zo schadelijk als middelen waarvan je in eerste instantie denkt dat ze het slechtst voor je gezondheid zijn.

Wat verstaan we onder genotmiddelen?

Onder genotmiddelen verstaan we alle middelen die voor het genot gebruikt worden, van alcohol tot heroïne. Deze middelen hebben een duidelijke overeenkomst: het bewustzijn wordt ermee beïnvloed. En dat is niet altijd zonder risico’s: genotmiddelen kunnen, ondanks het genot, ook zeer gevaarlijk zijn.

We verdelen de genotmiddelen in drie verschillende categorieën:

• Opwekkende of stimulerende middelen (onder andere XTC, nicotine, cocaïne en amfetamine);
• Hallucinogene middelen (onder andere LSD en ketamine);
• Verdovende en kalmerende middelen (onder andere cannabis, alcohol, slaapmiddelen en heroïne).

Dit zijn de gevaarlijkste genotmiddelen

Dat gevaarlijke genotmiddelen niet per se illegaal hoeven te zijn, blijkt wel uit het onderstaande lijstje van de 10 gevaarlijkste genotmiddelen op aarde. De populairste drug op een festival met elektronische muziek, MDMA (de werkzame stof in XTC), staat er niet tussen. En LSD ook niet. Neemt niet weg dat die drugs niet zonder risico’s zijn. Tip: laat alles testen.

• Cocaïne
• Heroïne
• Alcohol
• Cannabis
• Tabak
• Amfetamine
• GHB
• Methamfetamine
• Crack (rookbare variant van cocaïne)
• Fentanyl

Deze lijst is gemaakt op willekeurige volgorde. Het is namelijk nog niet zo eenvoudig om de genotmiddelen in een bepaalde volgorde te zetten. Het bepalen van de risico’s hangt namelijk af van welke factoren worden onderzocht, laat Morton Hesse op deze website weten. Hesse is universitair hoofddocent bij het Centrum voor Onderzoek naar Drugsverslaving aan de Universiteit van Aarhus in Denemarken.

Als je bijvoorbeeld kijkt naar het risico van verslaving, dan zijn heroïne, cocaïne en fentanyl tot de meest gevaarlijke genotmiddelen. Kijken we naar het risico dat je op ‘korte termijn’ overlijdt van het middel, dan scoren in verhouding GHB en alcohol enorm hoog, en staat tabak een stuk lager in de ranking.

Op lange termijn is tabak juist wel enorm gevaarlijk. Jaarlijks krijgen in Nederland ongeveer 14.700 mensen longkanker.

Drinken en snuiven in films

In verschillende series, zoals Narcos en het Vlaams-Nederlandse Undercover, draait de verhaallijn om één of meerdere van deze gevaarlijke genotmiddelen. Daar gebruiken ze niet het echte spul, uiteraard. Wat drinken en snuiven de acteurs wél tijdens de draaidagen? Dat lees je hier.